Panorama Powiatu Brzeskiego

Opracują monografię

W Żłobiźnie Samorządowy Klub Aktywnych działający przy ŚHP uczestniczy w III edycji konkursu „Aktywność dobry wybór”.

Samorząd młodzieżowy pod kierownictwem Dariusza Zięby i komendanta ŚHP Marka Ściślaka, przy współpracy sołtysa i Rady Sołeckiej postanowił zrealizować projekt opracowania monograficznego wsi Żłobizna. Klub Aktywnych ma w planie zapoznanie się z publikacjami, fotografiami i innymi dokumentami dotyczących dziejów wsi. W związku z tym młodzież zwraca się z prośbą do mieszkańców o udostępnienie materiałów oraz umożliwienie przeprowadzenia wywiadów. Do wskazanych przez Radę Sołecką mieszkańców wsi będą docierać patrole uczniowskie wraz z wychowawcą w celu przeprowadzenia wywiadów. Organizatorzy tej bardzo pomysłowej akcji zwracają się do starszych mieszkańców o podzielenia się wiedzą z historii wsi.

Tab.

Z cyklu: Polska droga do Europy

Na słonecznym południu groziła jej sycylijska mafia, ciemnymi uliczkami Ankary uciekała przed bandą nożowników. Zwiedziła kawał świata, była na wszystkich kontynentach, ale w poniedziałek 22 października 1990 roku po raz pierwszy przekraczała w Zgorzelcu granicę Polski. Spragniona wiedzy o nieznanym kraju, już we Wrocławiu przesiadła się do zwykłego osobowego drugiej klasy, żeby poznać jak najwięcej zwyczajnych ludzi.
Jeszcze w ekspresie, jadącym z Niemiec, szwajcarska dziennikarka

Wielkie oczy Patrycji

Patrycja poznaje polskie: „na zdrowie”

i już wieczorem podsumowuje: Polacy są przemili, ale z powodu tego „zdrówka” - mało komunikatywni. Każdy gotów podać serce na dłoni, lecz informatorzy z nich słabi, choć rozgadani jak Włosi. I chyba dlatego nie może zrozumieć, dlaczego tęgi jegomość towarzyszący jej - wraz ze swym ogromnym bagażem - w drodze przez Niemcy, tak skutecznie dogadywał się z celnikami po polsku, ale gdy przypadkowo usiadł w tym samym przedziale drugiej klasy wśród rodaków, twierdził: po polsku nie rozumie ani słowa, bo jest zachodnim biznesmenem. I choć widziała Patrycja wiele -a reporterką jest od lat czternastu - tym razem dała za wygraną.
W drodze spotkała zresztą przemiłe towarzystwo opolan, którzy zaoferowali jej nocleg i poczęstunek, a że plan miała dość ogólny: zobaczyć jak najwięcej - ucieszyła się bardzo. Ze szczegółów istotne były tylko trzy: zbadać stan ekologii Śląska, zwiedzić Kraków, a przede wszystkim - zobaczyć żywego Lecha Wałęsę; interesowało Patrycję szczególnie to, jak na legendarnego już trybuna polskich robotników zareaguje śląska widownia w Katowicach.
W Opolu Patrycja Morand, pracująca dla francuskiego radia oraz kilku gazet, liczyła też na pomoc kolegów po fachu. Tak stałem się jej przewodnikiem po trasie, na której Patrycja zbierała materiał ekologiczny, a ja - podglądałem Patrycję odkrywającą Polskę.

Najpierw wybrała Zakłady Koksownicze w Zdzieszowicach i Górę Św. Anny, które to punkty ktoś zaznaczył jej na mapie. Ale na Górze Św. Anny, jeszcze przed tematem ekologicznym,

Patrycja odkrywa mniejszość niemiecką

Na krótko odwiedzamy klasztor ("Czy ludzie modlą się tak codziennie? Skąd biorą mna to czas?"). Potem pytamy o dom sołtysa, ale zostajemy na środku skrzyżowania, gdzie Patrycja rozprawia przez pół godziny z niemieckojęzyczną gromadką przechodniów: o dwujęzycznych mszach świętych i o tym, że jeszcze niedawno problemu narodowościowego na Śląsku nie było, ponieważ stara władza widzieć go nie chciała.
Potwierdzenie tych słów znajduje Patrycja w zarządzie gminy Leśnica, gdzie mili gospodarze czestują nas aromatyczną kawą. Patrycja chce wiedzieć: ile osób w Leśnicy należy do mniejszości, a potem - czy w ostatnich wyborach kandydaci mniejszości mieli prawo ubiegania się o ważne stanowiska w gminie. Przytakująca odpowiedź gospodarzy bardzo ją uspokaja.
Teraz Patrycja zmienia temat. Atakuje bezpośrednio burmistrza i jego zastępce (jak przedtem mnie): dlaczego obaj panowie palą, skoro żyją w tak zanieczyszczonym środowisku naturalnym? Przecież sam wiceburmistrz powiada, że w okolicy ginie pod wpływem trucizn z Zakładów Koksowniczych las iglasty, a pozostają tylko odporniejsze drzewa liściaste? Po chwili konsternacji, gdy palenie idzie nam niemrawo, temat ekologiczny zostaje rozszerzony. Stan zdrowia mieszkańców jest faktycznie nie najlepszy, w okolicy notuje się ponoć wysoką śmiertelność wśród noworodków, twierdzą gospodarze. Szczegółowe dane? Nie ma!
W Patrycji odzywa się rasowa dziennikarka. Jak to nie ma, ciągnie nieufnie wątek. Ano, nie ma - gospodarze rozkładają rece, bo jak tu przekonywać, że jeszcze rok temu większość badań miała charakter utajniony i na biurko przedstawiciela władzy gminnej wyniki ekspertyz nie trafiały. Dopiero nowa władza domaga się pełnej jawności ekologicznej.
Partycja nie ustępuje: chce wiedzieć, jaki był wpływ Czarnobyla na skażenie gminy Leśnica. Tu mnie, postronnemu, odbiera mowę i nie zazdroszczę gospodarzom: kto w Polsce zna dokładnie wyniki tamtych badań? Ale najwiekszy szok dopiero przed Patrycją. Nim wjedziemy do Zdzieszowic, dziewczyna chce spojrzeć na kominy „koksów” z wysokości zajazdu pod Górą Św. Anny. Teraz dopiero zauważa to, co przedtem uszło jej uwadze: duże pole kapusty tuż obok drogi.
Gwałtowne hamowanie, bo Patrycja chce wyskakiwać w biegu. Po chwili konwersuje z traktorzystą (właściwie jest to monolog): „Das is unmoglich!”. Słońca u was nie widać, pyły z rabryk spadają na ziemię, na drzewa, są wchłaniane przez glebę. A wy jecie kapustę zanieczyszczoną dodatkowo przez spaliny samochodów. Nie wolno!
Chłopina cofa się powoli, spogląda bezradnie na mnie, a ja na niego. Nie ma wątpliwości, że już na dobre

Patrycja rozpracowuje problem ekologiczny Opolszczyzny

Oddycham z ulg na myśl, że nie bedę jej przewodnikiem po Zabrzu, Gliwicach i Chorzowie - tam już innych zmartwienie.
Przed Zdzieszowicami - fetor. Patrycja usiłuje zamknąć uchylone okno malucha, którym podróżujemy („Bardzo dziwny pojazd - czy to aby zabawka?”), ale nie znajduje odpowiedniego guzika. Patent, polegający na kręceniu korbką, intryguje ją niesłychanie. Ale przymknięte okno pomaga niewiele. Fetor nie ustępuje, więc sięgam skwapliwie po samochodowy dezodorant w areozolu. Powstrzymuje mnie jej rozpalczliwy krzyk. Patrycja wyrywa pojemnik i słyszę kolejny wykład: areozol to śmierć! Od takiego areozolu w atmosferze robi się dziura ozonowa, a to może zniszczyć całą planete. Kto tego używa - naraża się w sposób szczególny, więc - ponieważ Patrycja życzy mi jak najlepiej - pojemnik ląduje za oknem.
W Zdzieszowicach Patrycja strzela pytaniami w dwóch w dwóch zastępców naczelnego Zakładów Koksowniczych, sam szef ma u siebie oficjalna delegację z Niemiec. Na nieszczęście wyniki badań nad stanem zdrowia zdzieszowiczam, prowadzone przez Klinikę nr 1 w Zabrzu, są... dobre. W to Partrycja nigdy nie uwierzy! Szykuje się kolejny kabaret. Ona wyczuła w powietrzu zapach siarki, rozmawiała z ludźmi, nie da się zbyć czynkolwiek. Jak to możliwe, że ludzie nie chorują? Przecież zanieczyszczenia, śmiertelność noworodków, Czarnobyl... Postulat Patrycji do natychmiastowego spełnienia: zlikwidować ogródki działkowe przy zakładach!
Wyniki badań spisano, można je pokazać - przekonują dyrektorzy. Eksperci z Zabrza doszli do wniosku, że na ogólny dobry stan zdrowia mieszkańców mają wpływ takie czynniki, jak: dobre warunki mieszkaniowe, rozwinięta sieć centralnego ogrzewania, ciepła woda, wszechstronna opieka lekarska.
Pełna najgorszych podejrzeń, reporterka atakuje podstępnie: prosi o przetłumaczenie słów wyrytych na ogromnym monumencie przed budynkiem dyrekcji. Czy nie jest to aby pomnik komunistów? Wicedyrektor tłumaczy dosłownie na angielski: „W hołdzie Powstańcom Śląskim” i przekonuje, że powstańcy komunistami nie byli, bo to odległa historia.
Wyposażona w prospekt zakładów i adres zabrzańskiej kliniki, Patrycja układa kolejny plan: chce jechać do Opola, gdzie musi jeszcze rozmawiać ze zwykłymi robotnikami którejś z cementowni. Chce wiedzieć, ile zarabiają, ile wynosi dodatek za pracę w szkodliwych warunkach, jak często chorują, jak żyją. Po południu pójdzie z nimi do piwiarni, bo tam języki się rozwiązują. A więc jednak piwko? Patrycja mruga po szelmowsku, jak stary reporter.
W drodze do Opola spisuje zadania na najbliższe dni. Musi zdążyć na pociąg do Katowic, żeby zobaczyć Wałęsę (legendarny lider „Solidarności” ma w „Spodku” spotkanie z robotnikami), potem chce zwiedzić Kraków, a w drodze powrotnej zabawić jeszcze dzień we Wrocławiu, gdzie widziała również wiele dymiących kominów.
Rozstajemy się przed bramą Cementowni „Groszowice”. Na pożegnanie Patrycja poucza mnie z troską, abym uważał na swoje zdrowie i koniecznie rzucił palenie. Wreszcie znika z abramą.
Po chwili jestem sam w samochodzie i nareszcie z lubością zaciągam się papierosem. Fajna ta Partycja, nie powiem, ale nie ma jak „carmen”.

Marek Brodowski

PS. Tekst pochodzi z przygotowywanego przez autora do druku zbioru reportaży pt. „Porzuceni wśród skarbów”.

Rozmowa z ADAMEM BUBIŁKIEM, dyrektorem Brzeskiego Centrum Kultury

Moda na kulturę

- Od dłuższego czasu w brzeskiej kulturze dzieje się naprawdę sporo, impreza goni imprezę. Skąd to ożywienie?

- Pracownicy Brzeskiego Centrum Kultury nabrali wiatru w żagle, ponieważ widzą, że ich praca ma sens. Świadczy o tym zarówno masowy udział mieszkańców w organizowanych imprezach, jak też wyraźna akceptacja naszych działań ze strony władz miasta. Mam tu na myśli m.in. burmistrza Wojciecha Huczyńskiego, wiceburmistrza Mirosława Stankiewicza, no i oczywiście samych radnych. To właśnie oni wspierają swymi decyzjami nasze projekty. Dotyczy to choćby reaktywowania w BCK kina, czy też zakupu zadaszenia do amfiteatru. Zainteresowanie samorządowców przejawia się również w tym, że sami uczestniczą w organizowanych przez nas imprezach. W takim klimacie po prostu chcę sie pracować i robić jeszcze więcej.

- Do działalności na niwie kultury BCK wciąga też w coraz większym stopniu młodzież.

- To prawda. Tylko w ubiegłym roku podpisaliśmy umowy z trzema szkołami na tworzenie w nich klas o profilu artystycznym. Mam tu na myśli Publiczną Szkołę Podstawową nr 1, Gimnazjum Publiczne nr 3 oraz II Liceum Ogólnokształcące. Zależało nam przede wszystkim o naborze dzieci i młodzieży do Zespołu Tańca Stylizowanego „Piast” (choć wciągamy uczniów także w inne formy działalności artystycznej). Rzecz w tym, że po zdaniu matury, młodzież odchodzi też zwykle z zespołu, choćby z uwagi na studia w innym mieście. Dzięki umowie ze szkołami zachowujemy w zespole ciągłość, bo temu pierwszemu „garniturowi” wyrastają już następcy. Co więcej - dostać się dziś to zepołu to prawdziwe wyróżnienie, jego członkowie czują się naprawdę elitą. Osobiście bardzo mnie to cieszy. Na początku tańce na ludową nutę wywołują bowiem zwykle u części młodzieży uśmieszek politowania, podczas gdy dziś ta sama młodzież jest folklorem wręcz zafascynowana.

- Tak bogatego kalendarza imprez może pozazdrościć Brzegowi nie tylko Opole - również wiele większych ośrodków. Ale silna kultura to przecież tradycja tego miasta.

- Brzeg od lat aspiruje do roli kulturalnej stolicy regionu. W latach 70. oraz 80. odbywało się tu mnóstwo imprez ogólnopolskich, międzynarodowych koncertów, warsztatów tworczych. Był m.in. „Jazz nad Odrą” czy, festiwal „Porozumienie”. Pod koniec lat 80. i nieco później przyjęto w Brzegu inną wizję kultury, ale dziś nawiązujemy ponownie do najlepszych tradycji, adresując swe działania do widza masowego. Jednocześnie nie zaniedbujemy też kultury wyższej, bo to ona kształtuje społeczeństwo pod względem intelektualnym i estetycznym. Z tego m.in. powodu poprosiliśmy Wojtka Toporowskiego, organizatora Festiwalu Piosenki Angielskiej, aby zaprezentował tę wspaniałą imprezę większej liczbie widzów, czyli przeniósł ją w plener. No i w zeszłym roku faktycznie tak było, impreza wypadła świetnie, zawiodła tylko pogoda. Z drugiej strony mamy takie imprezy, jak - zorganizowany po raz pierwszy przed rokiem - „Maj Folklorem Malowany”. Uczestniczyły w niej zespoły ze Koszalina, Kutna, Zielonej Góry - dosłownie z całego kraju. Impreza odbyła się w Rynku i wyglądała pięknie. W tym roku odbędzie się w dniach 28 - 30 maja w ramach Dni Brzegu i mamy wręcz problem z zapewnieniem noclegów, bo do udziału w niej zgłaszają się zespoły liczące nawet po 70 osób i więcej.

- W miniony weekend BCK zaskoczyło nas kolejną premierową imprezą pt. „Taneczne sny na Cross Roads”. Niespodzianką było również to, co zobaczyliśmy...

- Podczas imprezy wystapiły m.in. Zespół Tańca Stylizowanego „Piast”, Teatr Muzyczny „Loża” oraz wielu piosenkarzy. Jednak największym bodaj zaskoczeniem był pierwszy publiczny występ - trenującej po początku tego roku w BCK - orkiestry dętej. To zaskoczenie było widoczne na twarzch wszystkich gości, w tym także burmistrza, przewodniczącego Rady Miasta oraz zastępcy, ponieważ nie wiedzieli oni dotąd o powstaniu orkiestry.

- Okazją do kolejnych niespodzianek będą zapewne zbliżajace się Dni Brzegu, zwłaszcza że zbiegają się one z wejściem Polski do Unii Europejskiej.

- Dla pracowników BCK będą to bardzo długie i wyczerpujące dni, za to atrakcji dla widzów nie zabraknie. Rozpoczną się 23 kwietnia o godz. 1700 koncertem w brzeskim Ratuszu z okazji Święta Miasta. Imprez będzie tak wiele, że nie sposób ich tu wymienić. Wspomnę tylko, że 28 kwietnia w Ratuszu wystąpi Filharmonia Sudecka pod dyrekcją Józefa Wiłkomirskiego, honorowy patronat nad tym koncertem przyjął słynny brzeżanin Kurt Masur. Z kolei wśród imprez przewidzianych na 1 maja zaplanowano m.in. występ big-bandu złożonego z Polaków, Czechów i Wegrów. Do Unii wejdziemy więc z kulkturą i prawdziwie po europejsku.

Rozmawiał Marek Brodowski

W czwartek 15 kwietnia w budynku RSP w Jankowicach Wielkich odbyła się sesja Rady Gminy Olszanka.

Absolutorium dla wójta

Obrady otworzył i przedstawił program sesji przewodniczący Rady Gminy Zbigniew Sawicz. W porządku obrad znalazły się m.in. informacje wójta gminy o wykonanych pracach między sesjami, informacje przewodniczącego rady i przewodniczących komisji rady o pracach między sesjami, rozpatrzenie sprawozdania wójta gminy z wykonania budżetu gminy w roku 2003, sprawozdanie z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w okresie od 1.01.2003 do 31.12.2003 roku.
W okresie międzysesyjnym od 19 lutego do 15 kwietnia przeprowadzony został przetarg na wykonanie kanalizacji sanitarnej Jankowic Wlk., przetarg na wykonanie kanalizacji sanitarnej w Przylesiu - dokończenie zadania. Urząd Gminy w Olszance wystąpił do Sądu Rejonowego w Brzegu o przejęcie na własność obiektu byłej płatkarni w Olszance, wystosował skargę do Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w sprawie dewastacji obiektu byłej płatkarni, oraz przeprowadził kontrolę jakości wody w Olszance i Pogorzeli.
Istotnym punktem obrad było rozpatrzenie sprawozdania wójta gminy z wykonania budżetu gminy w roku 2003. Budżet zakładał po stronie wydatków 6 539 856 zł, a po stronie dochodów 7 594 685 zł, rezerwa budżetowa to 65 tys. zł. Dochody gminy w roku 2003 zostały wykonane w 100,4%, wydatki zaś w 97%. Deficyt wyniósł 517 458 zł, co stanowi 6 % budżetu i jest zgodne z zapisami ustawy. Po analizie wykonania budżetu, oraz protokołów kontroli prac poszczególnych jednostek gminy sprawozdanie wójta otrzymało pozytywną opinię Komisji Rewizyjnej, która nie wniosła zastrzeżeń do wykonania budżetu. Regionalna Izba Obrachunkowa z Opola także nie wniosła zastrzeżeń i pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu gminy. Rada Gminy jednogłośnie udzieliła absolutorium wójtowi gminy.
Wójt Zbigniew Furs powiedział: “Dziękuję wszystkim sołtysom i współpracownikom z podległych jednostek. To dzięki nim wykonanie budżetu było możliwe”.
Następnie głosowane były uchwały m. in. w sprawie:

zaciągnięcia pożyczki na finansowanie zadania inwestycyjnego - budowa kanalizacji sanitarnej w Jankowicach Wielkich;
określenia trybu postępowania o udzielanie dotacji, sposobu jej rozliczenia oraz sposobu kontroli wykonania zleconego zadania publicznego;
przystąpienia gminy Olszanka do programu “Odnowa wsi” w województwie opolskim - miejscowość Janów;
ustalenia wynagrodzenia miesięcznego wójta gminy.

Uchwałą Rady Gminy została powołana trzyosobowa doraźna komisja do rozpatrzenia skarg Romualdy Kaźmierczak i Marii Markowskiej, w skład której weszli: Jan Plewa - przewodniczący doraźnej komisji, oraz członkowie Zdzisław Bernacki i Zbigniew Sawicz. Rada przyznała nagrodę jubileuszową za 35 lat pracy zawodowej wójtowi gminy w wys. 200% miesięcznego wynagrodzenia jako świadczenie ustawowe wynikające z przepisów. Dyskusję wywołała uchwała w sprawie pokrycia kosztów zakwaterowania w hotelu w Łosiowie rodziny poszkodowanej w wyniku zdarzenia losowego - pożaru domu we wsi Janów - które wyniosły 4 038 zł. Uchwała ta została odrzucona przez Radę.
Dyskusję wywołał również wniosek radnego Jana Plewy o zwolnienie mieszkańców Krzyżowic z kosztów modernizacji sieci kanalizacyjnej - przepompowni.

Rafał Ochociński

To była prawdziwa uczta kulturalna, którą brzeskiej publiczności teatralnej zgotował zespół Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie. W niedzielne (18 bm.) popołudnie w sali widowiskowej sali Brzeskiego Centrum Kultury obejrzeliśmy „Zemstę” Aleksandra hrabiego Fredry - spektakl szczególny, bo przygotowanego przez artystów - amatorów z dalekiego, ale jakże bliskiego naszemu sercu, Lwowa.

„Zemsta” po lwowsku

Aktorzy z tego miasta wykonują od 45 lat (teatr powstał w 1958 roku) nacechowaną patriotyzmem pracę. Poprzez wystawianie wybitnych i popularnych sztuk, od Jana Kochanowskiego po Mrożka i Różewicza, szerzą kulturę polską, obyczaje narodowe, a nade wszystko popularyzują język polski. W prezentowanej w Brzegu „Zemście” artyści wykazali swoje talenty i rzetelne aktorskie umiejętności. W ich interpretacji komedia hrabiego Fredry ubawiła setnie tłumnie przybyłą publiczność. Nikt tak mistrzowsko, z przymrużeniem oka, nie wyśmiał naszych wad narodowych, jak lwowianin Fredro. Nikt tak trafnie nie zinterpretował tego tekstu, jak jego ziomkowie z Polskiego Teatru we Lwowie.
Boy- Żeleński w „Obrachunkach fredrowskich” pisał o komedii m.in.: „Wszystko to jest żywe i prawdziwe i w każdym słowie, gdzie wiernie maluje obyczaj szlachecki, zwłaszcza epoki zniewolenia i rozkładu. Co do artyzmu, co do wizji świata „Zemsta” jest klejnotem jedynym w skarbcu komediowym wszystkich literatur. Topnieję z rozkoszy oglądając ją dobrze graną na scenie”.
„Zemsta” lwowska, której premiera odbyła się w 1988 roku grana była 50 razy, w Brzegu idzie po raz 51. Lwowscy artyści wystąpili ze swoimi przedstawieniami w różnych krajach Europy, w Polsce 25 razy – informuje Janusz Tysson – kronikarz zespołu. Chętnie przyjeżamy do Polski i czujemy się jak u siebie w domu. Przyjmowani jesteśmy z życzliwościa i sympatią. W jakimś sensie ładujemy tu swoje akumulatory.
Reżyserem i kierownikiem artystycznym Teatru jest Zbigniew Chrzanowski – slawista, absolwent wydziału reżyserii Wyższej Szkoły Teatralnej w Moskwie, reżyser wielu przedstawień, współpracujący z teatrami Szczecina, Wrocławia, Wałbrzycha, Ukraińskim Teatrem Akedmieckim i Operą Lwowską. W 1966 roku, po śmierci twórcy teatru, Piotra Hausvatera, został kierownikiem artystycznym teatru Polskiego, który ulokowany jest przy Wojewódzkim Domu Nauczycielskim.Mieszka obecnie w Przemyślu, ale kieruje teatrem we Lwowie. Ma na swoim koncie szereg wspaniałych przedstawień w tym „Wesela” Wyspiańskiego i opery Myrosława Skoryka „Mojżesza”.
- Przez nasz zepół przewinęły się chyba setki aktorów - mówi Jolanta Martynowicz, od początku pracująca w zespole. Bywali amatorzy różnych narodowości - Ukraińcy, Białorusini, Żydzi. Na przynależność narodową nie zwracamy uwagi, ważne są umiejętności i chęci. Nie otrzymujemy żadnego wynagrodzenia. Wszystkie prace techniczne wykonujemy sami. Nasz scenograf Waleri Bortiakow to człowiek pełen poświęcenia. Nie liczy ani godzin, ani kosztów, by przedstawienie stanęło na wysokim poziomie.
W Brzegu wystąpili: Walery Bortiakow - Cześnik Raptusiewicz, Elżbieta Gelich - Klara, Zbigniew Chrzanowski - Rejent Milczek, Kazimierz Kosydor - Wacław, Jolanta Martynowicz - Podstolina, Wiktor Lafarowicz - Papkin, Jan Tysson - Dyndalski, Andrzej Bowszyk - Śmigalski, Alfred Klimczak - Perełka, Jarosław Sosnowski - Murarz I, Bogusław Kleban - Murarz II. Reżyseria, dekoracje, oprawa muzyczna - Walery Bortiakow, operator dźwięku - Raksolana Sadowska, światło Anatol Lewak. Zespołowi towarzyszyła dyrektor Wojewódzkiego Domu Nauczyciela we Lwowie, Larysa Swierdłyk. Widzowie artystom lwowskim dziękowali serdecznymi oklaskami i kwitami- burmistrz Brzegu Wojciech Huczyński, Alicja Zbyryt ze Stowarzyszenia Miłośników Lwowa i Kresów Południowo - Wschodnich, dyrektor BCK Adam Bubiłek. Lwowski Teatr wystąpił ponadto w Strzelcach Opolskich i Opolu.

Tadeusz Bednarczuk

Rozkwiecony zamek

Kwiecisty jest ten miesiąc w swej nazwie i kwieciście było w miniony weekend na brzeskim zamku, począwszy od dziedzińca, który wypełniły kwiaty i urządzenia paraogrodnicze w ramach Targów Ogrodniczych. Następnie - poprzez okolicznościową wystawę muzealną z motywami roślinnymi w sztuce, ubiorze i przedmiotach codziennego użytku sprowadzonych z różnych muzeów oraz koncert.

Nazwany został wiosennym, także brzmiał wiosennie za przyczyną samych wykonawców, pianisty Krzysztofa Rynkiewicza oraz skrzypaczek Marty Jarockiej (klasa III PSM II stopnia w Opolu) i Alicji Żurek (klasa VI PSM I stopnia w Opolu). Wytrwała garstka słuchaczy, wśród których był również przewodniczący Rady Miejskiej Janusz Gil, nagrodziła muzyków brawami za wykonanie utworów Jana S. Bacha, Ludwiga van Bethovena, Fryderyka Chopina i Ferenca Liszta. Po koncercie były jeszcze rozmowy słuchaczy z wykonawcami, po czym wszyscy mogli przejść na dziedziniec. Tam trwały Targi przeznaczone dla miłośników ogrodów, działek i ukwieconych balkonów. Wystawcy, ponad 30, przyjechali z różnych stron Polski. Zwiedzający mogli zakupić kwiaty, sadzonki, uzyskali porady, zobaczyli różne typy kosiarek, mebli ogrodowych i kowalstwa artystycznego. Można było się poradzić, posilić na stoiskach spożywczych, a później zgubić nadmiar kilogramów na trampolinie typu bungy. Mogliśmy dobrać sobie sadzonkę, mebel ogrodowy labo fontannę do stosowania w przydomowym ogródku. Dużą uwagę przykuwało pośród zwiedzających oczko wodne wykonane przez wystawcę z Mikołowa. Można było nabyć „pszczele świece” albo drewniane miecze, kuszę lub łuk rodem z wioski indiańskiej. Te wszystkie atrakcje były możliwe po uiszczeniu symbolicznej opłaty wstępu na zamkowy dziedziniec.

Po wizycie na targach pewniej można w rozpoczynającym się tygodniu ruszyć z narzędziami do ogródka, by pomóc rodzącej się z zimowego zastoju przyrodzie.

Jan Janota

Tablica pamiątkowa przy Kauflandzie, zainstalowana niedawno w pobliżu starego biurowca Agrometu, wzbudza kontroweresje.

Jak odlewnia zniknęła z historii (2)

Wnuczka pisze

Dotarł właśnie do mnie list od wnuczki współwłaściciela fabryki Guttler & Comp., której onegdaj marzyło się zorganizowanie przy ul. Łokietka muzeum techniki, na informacje o postawieniu w tym miejscu supermarketu napisała krótko (dla wierności opinii podaję ją w oryginale): The „Kaufland – News” is a bit sad – but I understand there is no big intrest in industrial monuments”. Faktem jest, że obiekt starej odlewni nie miał racji bytu w środku miasta, choćby ze względów ekologicznych, a jednak jego wyburzenie wywołało zasmucenie i żal, szczególnie u ludzi, którzy wiele lat przepracowali w agrometowskiej odlewni.

Odlewnicy jak górnicy

Pięćdziesiąt lat temu grupa pionierów pod bacznym kierownictwem głównego inżyniera Fabryki Siewników w Brzegu - inżyniera Wacława Partyki, sposobem gospodarczym zwinęła z blachy rurę o ponad metrowej średnicy i długości sześciu metrów, która po wyposażeniu i wymurowaniu kształtkami szamotowymi stała się piecem do wytopu żeliwa. Wkrótce z żeliwiaka popłynął gorący metal, który rozlany do form piaskowych stał się zasobem półfabrykatów, które po obróbce mechanicznej służyły do budowy maszyn rolniczych w formie korpusów, kół zębatych, obudów łożysk itp. Odlewnia szybko się rozrastała produkując 2800 ton odlewów rocznie i zatrudniając 140 pracowników. Odlewnie żeliwa zaliczane są do obiektów produkcyjnych o najbardziej uciążliwych warunkach pracy. Hałas, zapylenie, żar bijący z roztopionego żelaza, znaczne ciężary do ręcznego przenoszenia - sprawiają, że w taryfikatorach robót prace odlewników porównywane są do pracy górników węgla kamiennego. Dlatego przez czterdzieści lat odlewnicy obchodzili swoje święto wraz z górnikami 4 grudnia Barbórkę.

W brzeskiej odlewni dodatkowym utrudnieniem było to, że na jednej tej samej powierzchni produkcyjnej, w cyklu dobowym odbywał się proces technologiczny tj. formowanie, ręczny zalew, rozbiórka form, przygotowanie masy formierskiej. Taki cykl produkcji powodował, że robotnicy brygad rozbiórki form i przygotowania masy formierskiej pracowali wyłącznie w nocy i to całymi latami. Miała agrometowska odlewnia swoje wielkie dni. Do takich należy zaliczyć przeprowadzoną w latach sześćdziesiątych modernizację całego obiektu, jego przeszklenie, wyposażenie w nowe urządzenia i zainstalowanie energooszczędnych i pyłochłonnych rekuperatorów w piecach żeliwnych znacznie unowocześniły techniczne warunki produkcji.

To byłu odlewy!

Te charakterystyczne „czapy” nad kominami żeliwiaków to przepływowe wymienniki ciepła, dzięki którym uchodzące spaliny podgrzewają powietrze wdmuchiwane do pieca metalurgicznego. Kiedy dzisiaj Instytut Odlewnictwa w Krakowie biedzi się nad wdrażaniem do produkcji żeliwa sferoidalnego charakteryzującego się parametrami wytrzymałościowymi stali w Agromecie już w latach siedemdziesiątych opanowano technologię sferoidyzacji żeliwa szarego, a odlewy o wysokiej wytrzymałości mechanicznej cieszyły się doskonałą opinią użytkowników maszyn i traktorów. Za te osiągnięcia zakład w Brzegu był wyróżniany nagrodami ministra przemysłu ciężkiego. Na fotografii przedstawiono kadź, w której po wprowadzeniu prętów elektronowych dokonywał się proces sferoidyzacji płynnego żeliwa. Dzisiaj to unikalne urządzenie znalazło się w składnicy złomu. Niespotykana uciążliwość pracy, wymagająca żelaznego zdrowia i wytrzymałości fizycznej, bardzo konsolidowała załogę. Ludziom ciężkiej pracy – byłym odlewnikom agrometowskiej odlewni żeliwa należą się słowa uznania i pamięci. Czy doczekają się tablicy pamiątkowej na wzór tej wmurowanej poprzednim pokoleniom przy supermarkecie Kaufland?

Kazimierz Kamil Warchał

Koszykówka - Sharp Torell Basket Liga

Duży krok do zwycięstwa

Cukierki Odra Brzeg - Wisła Can-Pack Kraków 77:60 (23:17, 19:10, 25:22, 10:11)

Odra: Joanna Lorek 20, Joanna Chełczyńska 19, Agnieszka Pietraszek 10, Magdalena Pietrzak 8, Agnieszka Szott 7, Magdalena Krupowicz 7, Marta Żyłczyńska 6, Olga Żytomirska; trener Romuald Krauze.

W pierwszym meczu z krakowską Wisłą brzeskie koszykarki zrobiły bardzo duży krok w kierunku wygrania tej rywalizacji. Pokonały zespół Białej Gwiazdy różnicą 17 punktów.

Tylko w pierwszych dwóch minutach meczu Wisła Kraków miała przewagę i po rzutach Patrycji Czepiec i Eweliny Kobryń objęła prowadzenie 4:0. Przez kolejne pięć minut trwała wyrównana walka, ale Wisła wciąż utrzymywała się na prowadzeniu, dopiero celny rzut Magdaleny Krupowicz doprowadził do wyniku 10:10, a trafienia Agnieszki Szott i dwukrotnie Agnieszki Pietraszek dały Odrze sześciopunktowe prowadzenie. Od tego momentu Cukierki zaczęły dominować na boisku. Minutę przed zakończeniem pierwszej kwarty na boisku pojawiła się Joanna Lorek i już krótką chwilę później oddała celny rzut za trzy punkty. Jak się później okazało, to był dopiero początek jej festiwalu rzutów za trzy. W całym meczu zawodniczka ta aż pięciokrotnie trafiła zza linii 6,25 m. Po dziesięciu minutach gry Odra prowadził 23:17.

Druga kwarta rozpoczęła się kolejną „trójką” Joanny Lorek. Zespół z Brzegu w tej partii grał bardzo dobrze w obronie, co często kończyło się skutecznymi kontratakami. Przewaga Odry rosła bardzo szybko i w 17. minucie po dwóch celnych rzutach za trzy punkty Magdaleny Krupowicz i ponownie Joanny Lorek wynosiła już 14 „oczek”. W tym momencie nastąpiło zdarzenie, które mogło mieć znaczący wpływ na dalszy przebieg meczu. W starciu pod koszem Monika Sibora sfaulowała Agnieszkę Szott. Brzeska koszykarka w odpowiedzi ją odepchnęła, za co została ukarana faulem dyskwalifikującym. Agnieszka Szott musiała opuścić boisko, kara ta wiązała się również z tym, że zabraknie te zawodniczki w meczu rewanżowym. Decyzja sędziego była zbyt pochopna, bo ten faul kwalifikował się najwyżej do przewinienia technicznego.

Brak Agnieszki Szott nie wpłynął jednak na pogorszenie gry Cukeirków, które nadal wyraźnie przeważały. Po dwóch kwartach prowadziły 42:27, a po przerwie wciąż utrzymywały wysokie prowadzenie. Już do końca spotkania Wisła nie potrafiła zbliżyć się na odległość mniejszą niż 10 punktów. Brzeski zespół natomiast walczył o to, by przed meczem rewanżowym mieć jak największą zaliczkę.

Mecz zakończył się zwycięstwem Odry 77:60, co było bardzo dobrym wynikiem, który był jak najbardziej do utrzymania w meczu w Krakowie.

Ryszard Dzwonek

Koszykówka - Sharp Torell Basket Liga

Zwyciężyła ambicja

Wisła Can-Pack Kraków - Cukierki Odra Brzeg 67:43 (20:16, 13:12, 21:8, 13:7)

Odra: Edyta Krysiewicz 12, Agnieszka Pietraszek 9, Olga Żytomirska 9, Marta Żyłczyńska 5, Joanna Chełczyńska 4, Joanna Lorek 4, Magdalena Pietrzak, Magdalena Krupowicz; trener Romuald Krauze.

Po meczu w Brzegu, wygranym przez Odrę 77:60, wydawało się, że Wisła nie będzie w stanie odrobić tak dużej straty. Okazało się jednak, że ambicja i determinacja potrafiła zdziałać wiele. Wisła wygrała w rewanżu różnicą 24 punktów i to ona zagra z ŁKS-em o piąte miejsce.
W skladzie brzeskiego zespołu po chorobie pojawiła się Edyta Krysiewicz, ale nie zagrała tak jak nas do tego przyzwyczaiła wcześniej. Brakowało natomiast zdyskwalifikowanej Agnieszki Szott i to okazało się bardzo duże osłabienie. Brzeski zespół w meczu w Krakowie ani trochę nie przypominał tego, który pokonał krakowianki w pierwszym spotkaniu. W pierwszym meczu Odra była niezwykle skuteczna w rzutach z dystansu, warto tylko przypomnieć, że aż 10 razy brzeżanki trafiały za trzy punkty. W Krakowie tylko raz (Edyta Krysiewicz). Cukierki w początkowej fazie spotkania kilka razy próbowały rzutów z dystansu, ale nic nie wpadało do krakowskiego kosza. Wychodziły natomiast akcje podkoszowe w wykonaniu Olgi Żytomirskiej i Agnieszki Pietraszek. Widząc to, trener Wisły – Wojciech Downar-Zapolski nakazał swoim zawodniczkom zacieśnić strefę podkoszową, co już utrudniło grę brzeskim centerkom. Pomimo tak nieskutecznej gry po pierwszej kwarcie Odra przegrywała tylko różnicą 4 punktów, z po drugiej pięciu (28:33). W tym momencie to Cukierki były rywalkami ŁKS-u o piąte miejsce.
Początek trzeciej kwarty nie zapowiadał tego, co się miało później wydarzyć. Brzeżanki zagrały nieco lepiej w ataku i wyrównały na 35:35. Od tego momentu jednak do końca trzeciej odsłony zdobyły tylko jeden punkt, a ich rywalki – 19! Podopieczne Romualda Krauze zaczęły popełniać proste straty, kilka razy popełniły błąd 24 sekund, a Wisła w tym momencie zadziwiała skutecznością, a w szczególności Monika Krawiec, której zabrakło w pierwszym meczu. Ona oraz wspierające ją Patrycja Czepiec, Elina Stefanowska i Ewelina Kobryń doprowadziły do wyniku 54:36 po trzeciej kwarcie. W tym momencie to Wisła była już rywalem ŁKS-u, ale wynik był wciąż sprawą otwartą. Tak samo było jeszcze minutę przed końcem, kiedy Wisła wciąż miała 18 punktów przewagi. Brzeżanki nie potrafiły jednak przechylić szali na swoją stronę i to Wisła wygrała taką różnicą, jaka im była potrzebna.
W rywalizacji o siódme miejsce Cukierki Odra Brzeg spotkają się dwukrotnie z Meblotapem AZS Chełm. Zgodnie z terminarzem pierwszy mecz powinien odbyć się w Chełmie w najbliższą środę, a rewanż w sobotę w Brzegu, ale niewykluczone, że oba spotkania odbędą się w najbliższy weekend w Brzegu.

Ryszard Dzwonek

W 1. Brzeskiej Brygadzie Saperów uroczyście obchodzono Święto Wojsk Inżynieryjnych.

Przyjrzeli się bliżej

Szukają atrakcyjnych zawodów

Jest duży wybór

Już czas

Rabowali, co się dało

Sąd pokazowy

Na śmierć

Z cyklu: Polska droga do Europy

Patrycja poznaje polskie: „na zdrowie”

Patrycja odkrywa mniejszość niemiecką

Patrycja rozpracowuje problem ekologiczny Opolszczyzny

Rozmowa z ADAMEM BUBIŁKIEM, dyrektorem Brzeskiego Centrum Kultury

- Od dłuższego czasu w brzeskiej kulturze dzieje się naprawdę sporo, impreza goni imprezę. Skąd to ożywienie?

- Do działalności na niwie kultury BCK wciąga też w coraz większym stopniu młodzież.

- Tak bogatego kalendarza imprez może pozazdrościć Brzegowi nie tylko Opole - również wiele większych ośrodków. Ale silna kultura to przecież tradycja tego miasta.

- W miniony weekend BCK zaskoczyło nas kolejną premierową imprezą pt. „Taneczne sny na Cross Roads”. Niespodzianką było również to, co zobaczyliśmy...

- Okazją do kolejnych niespodzianek będą zapewne zbliżajace się Dni Brzegu, zwłaszcza że zbiegają się one z wejściem Polski do Unii Europejskiej.

W czwartek 15 kwietnia w budynku RSP w Jankowicach Wielkich odbyła się sesja Rady Gminy Olszanka.

Tablica pamiątkowa przy Kauflandzie, zainstalowana niedawno w pobliżu starego biurowca Agrometu, wzbudza kontroweresje.

Wnuczka pisze

Odlewnicy jak górnicy

To byłu odlewy!

Koszykówka - Sharp Torell Basket Liga

Cukierki Odra Brzeg - Wisła Can-Pack Kraków 77:60 (23:17, 19:10, 25:22, 10:11)

Koszykówka - Sharp Torell Basket Liga

Wisła Can-Pack Kraków - Cukierki Odra Brzeg 67:43 (20:16, 13:12, 21:8, 13:7)